Wat mij raakte in het Rijksmuseum
Rembrandt, van Gogh, de moderne kunst vanaf 1900, de eregalerij; ik heb het allemaal bewonderd in het Rijks. Wat mij echt raakte was de fototentoonstelling van Henk Wildschut waar ik min of meer toevallig tegenaan liep. Indrukwekkende foto's die door je ziel snijden zoals een lopende band met zachte, gele kuikentjes, die zo van de lopende band donderen met de pootjes nog in de lucht, de vleugeltjes angstvallig gespreid. Het onderschrift bij de foto luidt: Halffabrikaat. Een zielig kalfje poseert met als titel: 119 kg. De tijd dat koeien namen als Bertha kregen, ligt ver achter ons. De fokstier die vastgeketend staat en er alleen is voor zaadproductie met als sobere titel: Zaad. De onmetelijke vlakte aan bruine kippen, in rekken gepropt en scharrelend, elkaar verdrukkend over een betonnen vloer. De titel luidt: 2.400 m2. De idylle van moestuintjes en kleinschalig kipjes houden wordt hiermee om zeep geholpen. Export van dieren en voedsel is big business. Die zeven miljard mensen op aarde moet gevoed worden en Nederland draagt daar als tweede grootste exportland op deze manier aan bij. Je zou er spontaan vegetarisch van worden. Het fotoproject blijkt een opdracht te zijn van het Rijksmuseum in samenspraak met NRC Handelsblad. Wildschut fotografeerde voor Document Nederland Ons dagelijks brood en bracht de Nederlandse voedselproductie van groenten, fruit, vlees, melk, vis en eieren in beeld. Zelf zegt hij daarover: "Alles in ons voedselproces is gerelateerd aan economie, efficiency en rendement. Ik begon deze opdracht met het idee dat er van alles mis is met ons voedselsysteem. Ik ben daar veel genuanceerder over gaan denken. Grootschaligheid leidt ook tot innovatie, energiebesparing, betere controle op de kwaliteit van onze voeding en zelfs meer dierenwelzijn.' De tentoonstelling is nog te zien t/m 7 januari in het Rijksmuseum Amsterdam. Benieuwd wie de opdracht voor 2014 krijgt.